Verhalen

“Het is geen aangeharkt park. De natuur kan er haar gang gaan en er is een blotenvoetenpad.” Aan het woord is Peter. Hij is net als Kees vrijwilliger bij Arboretum Oostereng gelegen aan de Keijenbergseweg in Wageningen. In dit paradijselijke arboretum van 11 hectare groot werken Peter en Kees samen met meer dan 30 andere vrijwilligers aan de instandhouding ervan. Kees helpt al dertien jaar mee in het park, Peter sinds 2019. “Ik ontdekte het arboretum tijdens een excursie georganiseerd door een docent van de WUR. Ik zag de bloemenblokken, het slingerde bomenpad en was direct verkocht.” Kees vult aan: “Het is een prachtig park. Je vindt er ongeveer 600 verschillende struiken en boomsoorten, sommige exemplaren zijn ruim 100 jaar oud. Het bomenpad voert je over een route van 1,4 kilometer langs oude bomen, kleine weitjes en een vlindertuin. Voor de kinderen behoren het ´blotevoetenpad´ en de reuzenxylofoon tot de hoogtepunten. Je plant een boompje en de gedachte dat mijn kleinkinderen en hun tijdgenoten over 60 jaar genieten van een mooie grote boom, dat doet me wel wat” zegt Kees. Voor Peter is het observeren van alles wat groeit en bloeit wat hem boeit. Biodiversiteit op de vierkante centimeter. “Elke week is het weer anders. Ik volg de minuscule groei en ontwikkeling, de stadia van het leven van de insecten.” Kees: “We zien met eigen ogen wat de seizoenen doen. We maken het park aantrekkelijk voor vlinders en bijen.” De excursies, de gezelligheid, het onderlinge vertrouwen in de groep motiveert ze. Ze vertellen over die keer dat een vrijwilliger ineens onwel werd en op de grond lag. Tot de ambulance kwam heeft de groep om haar heen gestaan. Hierdoor voelde zij zich beschermd en veilig. Wat haar is bijgebleven is dat gevoel van alles komt goed. De werkzaamheden zijn divers en er is voor iedereen wel een karweitje te bedenken: aanleg en onderhoud van de paden, nieuwe aanplant van bijzondere bomen, vermeerderen van soorten, weghalen van ongewenste begroeiing, verzorgen van de naamgeving en groepen rondleiden. Er is genoeg te doen en te beleven en helpende handen zijn altijd welkom. Ook vrijwilliger worden bij arboretum De Oostereng? Ga dan meteen naar www.vcwageningen.nl .

Stel, je hebt niet lang meer te leven en hebt de wens om thuis te sterven. Dan volgt een intensief traject en kan de druk voor geliefde en andere relaties flink oplopen. Daarom is het goed te weten dat er ondersteuning in praktisch alle gemeenten in Nederland mogelijk is. Er is een landelijke koepel onder de naam VPTZ. Dat staat voor Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg. Deze week is het de landelijke week van de palliatieve zorg. Petra Sips is vrijwilliger in het VPTZ-team van Wageningen, Ede en Renkum. Petra vertelt over haar werk: “Ik kom bij de mensen thuis ter ondersteuning. Mijn aandacht en aanwezigheid zijn het belangrijkste. Onze steun is een aanvulling op de professionele hulpverlening. Ik hoef geen beslissingen te nemen en heb geen vooraf afgesproken taak. Ik doe waarvan ik denk dat het rust brengt. Het is heel wat als mensen je in die situatie toelaten terwijl emoties een belangrijke rol spelen. Het gaat om respect tonen en dingen doen die bijdragen aan een goede sfeer. Dan kan zijn: een gesprek voeren, koffie zetten, de partner de tijd geven even alleen te zijn of ergens naar toe te gaan.” Hoe spreek je je aanwezigheid af en hoe bewaak je de eigen grenzen? Petra: “Voor een deel spreek je dat af met de mensen, die je ondersteunt. En verder is vooraf bekend wat mijn mogelijkheden zijn, op welke dagen ik beschikbaar ben bijvoorbeeld. Uiteindelijk is het de coördinator die de koppeling maakt op basis van deze informatie en die van de hulpvrager.” Wat wil je verder nog kwijt? Petra: “Wat we meekrijgen als vrijwilliger is het cursusaanbod van de landelijke koepel. Verder zijn enkele keren per jaar collectieve bijeenkomsten met alle vrijwilligers, die heel nuttig en gezellig zijn. Misschien ook goed te zeggen dat wij naast het hospice een vergelijkbare rol vervullen. Elke thuissituatie is natuurlijk anders, dus spelen wij telkens weer in op wat we tegenkomen. Ik doe dit uitdagende werk met veel plezier. Het is heel bijzonder om mensen nabij te kunnen zijn in zo’n intense periode van hun leven.” Meer weten? Ga naar www.vcwageningen.nl

Het klinkt vreemd, ‘huismeester voor vluchtelingen’, want vluchtelingen hebben doorgaans geen huis. Toch is er een kleine groep vluchtelingen, die woont in huizen onder beheer van de Stichting Vluchteling onder Dak (VOD). Arie Cuppen is vrijwilliger en werkt er als huismeester. Hij vertelt hoe het gaat. Arie: “Vluchtelingen kloppen aan bij de VOD als zij dakloos zijn of dat dreigen te worden. Meestal zijn het mensen van wie het asielverzoek is afgewezen. De steun van de overheid houdt op en er dreigt een situatie te ontstaan dat mensen op straat komen te staan. Wij starten dan een procedure waarna onderdak wordt verleend.” VOD beheert vier huizen waar vluchtelingen, alleenstaanden of gezinnen, kunnen verblijven. Arie vertelt wat hem dan te doen staat: “Als er een verzoek is, kijk ik naar de beschikbare ruimte: waar kan er iemand bij. Levert het bij elkaar plaatsen geen problemen op. Met anderen zorg ik voor de intake en leg de regels uit. Ik ben beschikbaar voor vragen en los problemen op bijvoorbeeld als er iets kapot is. Ze kunnen me altijd bellen. Ik houd ook in de gaten of de woning er netjes uit blijft zien.” Arie is één van de vrijwilligers van VOD. VOD doet meer dan huisvesting. Er zijn vrijwilligers, buddy’s die de vluchtelingen op weg helpen als het gaat om onderwijs, zorg, taal en de invulling van hun dag. Mensen wonen vaak langere tijd, maanden of soms jaren, in Nederland. En er is juridische ondersteuning. Ook sociale ondersteuning is belangrijk. Zo worden er maaltijden georganiseerd. VOD staat niet alleen voor hun belangrijke maatschappelijke taak. Er is samenwerking met andere organisaties zoals de Voedselbank, Emmaus, Thuis en natuurlijk met instanties zoals de gemeente. Twee van de vier huizen worden gehuurd van de Woningstichting. Arie is al een aantal jaren actief voor VOD. Arie: “Wat het werk zo leuk maakt is het improviseren en klaar staan voor een groep mensen die het bepaald niet gemakkelijk hebben. Als je voor hen iets kan betekenen geeft dat echt voldoening.” Geïnteresseerd om ook vrijwilliger te worden? Neem dan contact op met het Vrijwilligers Centrum Wageningen www.vcwageningen.nl .

De meeste mensen weten wel wat een hospice is. Als je ongeneeslijk ziek bent en niet lang meer te leven hebt en als je thuis niet kunt of wilt sterven, kun je op verwijzing van de huisarts terecht in het hospice. Dat is mooi, maar is het ook een plek om vrijwilligerswerk te doen? Pirette Meijer en Chantal de Haas zijn vrijwilliger in het Wageningse hospice, dat midden in een woonwijk ligt. Pirette en Chantal: “Het hospice heeft vier bedden. We noemen de bewoners gasten. Verpleegkundigen verzorgen hen met ondersteuning van zorgvrijwilligers. De medische zorg is in handen van de huisarts. De gastenkamers hebben openslaande deuren naar een mooie tuin die wordt verzorgt door tuin vrijwilligers. In het hele huis staan bloemen opgemaakt door b loemvrijwilligers. Kookvrijwilligers maken lekkere maaltijden klaar. Tenslotte zijn er vrijwilligers voor de technische en de administratieve ondersteuning. Je kunt gerust zeggen dat het hospice niet zou bestaan zonder de inzet van de circa 65 vrijwilligers.” Wat maakt het werk zo bijzonder? Pirette en Chantal: “Het is de sfeer, die helemaal past bij het gemeenschappelijke doel om het de vier gasten zo comfortabel mogelijk te maken. Een paar voorbeelden: de kookvrijwilliger bedenkt een menu én gaat de gasten langs om te vragen of het oké is of dat er iets aangepast moet worden. Familie of vrienden kunnen blijven eten of slapen. Speciale wensen van gasten zijn welkom zoals een harinkje eten of indien dat nog kan een wandeling of soms zelf nog een terras bezoeken. Het zijn vaak de kleine dingen die het verschil maken: de vogels in de tuin, de zon die schijnt of bepaalde muziek luisteren. Je ziet wat het met de gasten doet. Daar leveren wij ondersteunend een bijdrage aan en dat geeft voldoening.” De vrijwilligersdiensten zijn verdeeld in schiften van vier uur. Je werkt nooit alleen, want er is altijd een verpleegkundige aanwezig. De vrijwilligers doen praktische taken, maar belangrijk is dat je in staat bent om te ondersteunen in begeleiding van gasten en hun naasten. Er zijn altijd vrijwilligers nodig. Zin om te helpen? Je bent welkom voor een vrijblijvend gesprek. Kijk voor meer informatie op www.vcwageningen.nl

Ingrid vertelt over haar vrijwilligerswerk bij de Speelgoedbank Wageningen.

“Een stralende lach van een deelnemer en de onderlinge grapjes geven zoveel geluk en voldoening”, vertelt Micky. Hij is net als Ans zwemvrijwilliger bij sportvereniging WAAG. Dit is een vereniging voor sport en recreatie voor mensen met een beperking die in Wageningen en omgeving wonen. Op dinsdagavond, woensdagavond en zaterdagochtend zwemmen zij in Zwembad de Bongerd. Ans is een zeer ervaren zwembegeleider. Zij beleeft al meer dan 42 jaar ontzettend veel plezier als zwembegeleider. Tijdens haar werkende leven was Ans zweminstructrice en die ervaring komt haar goed van pas. Micky loopt sinds november 2015 mee. Hij kwam een keer langs bij Ans voor het maken van een foto. Hij proefde de sfeer en was gelijk verkocht. Micky: “Ik had zoiets van het is hier eigenlijk best ontspannen en een heel gezellig, dus dat wil ik ook wel doen. Ik heb mij toen kort daarop opgegeven.” Ans vertelt: ”De mogelijkheid om samen met een zwembegeleider te zwemmen geeft mensen met een beperking ontzettend veel plezier. In het water vallen alle drukpunten weg en kunnen de deelnemers vrij bewegen. Het is een hele fijne groep. Letterlijk en figuurlijk alsof je in een warm bad ondergedompeld wordt. Zwemmen bij sportvereniging WAAG voelt als een klein feestje in het water. Zelfs na zoveel jaar beleef ik nog elke woensdagavond veel plezier en voldoening aan het zwemmen met de deelnemers. Het heeft echt mijn leven verrijkt. Ik zie en hoor dat de deelnemers genieten in het water en compleet ontspannen. Hierdoor ontspan ik zelf ook helemaal en dat maakt mijn dag helemaal goed.” Het plezier in zwemmen geldt voor zowel de deelnemers, als de vrijwilligers. De zwembegeleiders en de deelnemers delen lief en leed en de groep is daardoor zeer hecht. De groepsleden houden rekening met elkaar en de sfeer is daardoor gemoedelijk en warm. Dat mocht Micky aan den lijve ondervinden toen hij na een korte onderbreking weer terug was op de woensdagavond. Hij werd door een deelnemer in de armen gesloten. Deze had hem enorm gemist. De zwemsessies duren 75 minuten en vinden plaats in een verwarmd bad van 32 graden en 1,40 meter diep. Als zwemvrijwilliger vraagt het wat meer tijd dan deze 75 minuten. Tijdens de sessies zijn er altijd twee vrijwilligers aanwezig, die het water ingaan, in geval van nood. Zij houden buiten het water toezicht op de hele groep. Dit om de veiligheid te garanderen van de deelnemers. Voor toezicht houden in het zwembad is het nodig dat je een EHBO-diploma hebt. Als zwembegeleider is dit niet nodig. Om zwembegeleider te worden van mensen met een beperking, is het belangrijk dat je gemotiveerd bent en het commitment wilt aangaan. Enthousiast zijn en het gezellig vinden om in een groep met mensen samen te zwemmen en te helpen en er een leuke activiteit van te maken. Zin om zwembegeleider te worden bij WAAG? Klik op de link hieronder.

Hulp kun je gewoon vragen. Bij het Vrijwilligers Centrum Wageningen kun je terecht als je zelf niemand in de buurt hebt om te helpen. Van praktische klus, vervoer van A naar B, tot samen iets leuks doen.

Soms is een steuntje nodig. “Eenzaamheid staat voor een groot probleem, maar het zijn vaak kleine, heel gewone dingen die je samen kunt doen,” vertelt Anke Swanenberg. Zij is vrijwilliger bij Humanitas-maatjescontact. Zij spreekt uit ervaring. Al twee jaar heeft ze contact met haar maatje. Ze vertelt hoe het is gegaan: “Mijn maatje had destijds erg weinig contacten. Een buurvrouw viel dat op en gaf de tip te informeren bij Humanitas. Knap dat ze toen aan de bel heeft getrokken. Zo werden we maatjes. In het begin was het aftasten. Daarna hebben we elkaar steeds beter leren kennen. We gaan nu samen wandelen, nemen de hond mee, doen een boodschap en gaan vriendschappelijk met elkaar om.” Hoe kom je ertoe dit werk te doen Anke? Anke: “Ik woon nu drie jaar in Wageningen en werk aan de Wageningen Universiteit. Ik heb best wel een sociaal netwerk. Voor mij is het belangrijk om ook buiten de werksfeer verschillende contacten te hebben. Je maakt tenslotte deel uit van de samenleving. Zo ben ik ook vrijwilliger bij de Stadsboerderij. Ik ben bij Humanitas gekomen na het lezen van een advertentie. Wat mij trof in de advertentie was dat het ging om een vrouw van ongeveer dezelfde leeftijd als ik. Dat maakte me nieuwsgierig en zo hebben we contact gemaakt.” Welke eigenschappen zijn belangrijk om voor iemand iets te betekenen? Dat is een moeilijke vraag. Anke gaat liever in op de betekenis van het maatjescontact. “Het open staan om iemand te leren kennen, is voor allebei echt belangrijk. Misschien heet het wel daarom ‘maatjescontact’. Natuurlijk weet je in het begin alleen met wie je gaat kennismaken. Daarna neem je de tijd om van elkaar te leren en te ontdekken wat prettig is om samen te doen.“ Laatste vraag. Waarom sta vooral jij op de foto? Anke antwoordt met een lach: ”Dat komt omdat er maar één op de foto wilde. ” Maar wat voor maatjescontact en waarschijnlijk voor ieder contact geldt: je onderhoudt het met z’n tweeën. Ook vrijwilliger worden? Klik h ier voor de vacature van Humanitas

Sander Voogsgeerd is de drijvende kracht achter AED Wageningen. Een stichting die zich bezighoudt met het verzamelen en plaatsen van AED’s (automatische externe defibrillatoren) én het geven van reanimatie- en AED-trainingen. Het begon zo’n vier jaar geleden met een buurtproject in zijn eigen straat, nadat hij een reclamespotje van de Hartstichting zag. Sander: “Ik ben altijd al geboeid door hulpverlening. BHV (bedrijfshulpverlening), dat soort dingen. Zodoende heb ik een crowdfunding opgezet. Binnen een maand hadden we het bedrag bij elkaar.” AED Wageningen heeft in vier jaar tijd een indrukwekkend resultaat behaald: van vier of vijf AED’s die 24/7 beschikbaar waren, zijn er nu 55 in de hele stad. Daarmee is Wageningen officieel hartveilig. Dat betekent dat er binnen zes minuten een AED ter plaatse kan zijn. “Daar ben ik gewoon heel blij mee en trots op”, zegt Sander. Maar hij is nog niet klaar. Hij wil graag nog meer AED’s plaatsen, vooral in het buitengebied. Ook wil hij het aantal burgerhulpverleners verhogen, van 500 naar 800. Dat zijn mensen die zich vrijwillig aanmelden om in geval van nood te reanimeren of een AED te bedienen. Een AED is een apparaat dat een elektrische schok kan geven aan het hart van iemand die een circulatiestilstand heeft, om het hartritme te herstellen. Reanimatie, oftewel borstcompressies en beademing, is een techniek om het bloed en de zuurstof weer in het lichaam te laten rondgaan. Beide zijn essentieel om de overlevingskansen van een slachtoffer te vergroten. “Het belangrijkste onderdeel is eigenlijk de reanimatie zelf. Want daarmee blijf jij het zuurstof rondpompen in het lichaam. Binnen vier tot zes minuten zijn de eerste hersencellen al afgestorven”, legt Sander uit. Sander heeft nog veel plannen voor de toekomst. Hij wil meer publiciteit en promotie voor zijn stichting, via sociale media, de website en de gemeente. Hij is daarvoor op zoek naar een marketeer die hem kan helpen. Iemand die AED Wageningen nog beter op de kaart kan zetten. Zijn slogan is: "Blijf geen toeschouwer, maar wordt burgerhulpverlener.” Wil jij meehelpen bij AED Wageningen? Ga dan meteen naar de vacature van stichting AED: vacature

Wat verstopt op het terrein van het AZC Bosrandweg staat achteraan een klein gebouw. Daar werkt Lenie Massink als vrijwilliger bij Vluchtelingenwerk Nederland. Samen met nog ongeveer tien andere vrijwilligers. Zij vertelt over haar werk als juridisch voorlichter: “Als mensen asiel zoeken, hebben zij het recht te weten hoe de asielprocedure werkt. Wij leggen de procedure uit. Mensen krijgen individueel of als groep voorlichting. Ook als er later vragen opkomen, kunnen zij bij ons terecht.” Op de vraag wat dit werk voor haar zo aantrekkelijk maakt, volgt een weloverwogen antwoord: “Je komt in contact met zoveel verschillende mensen. Mensen die zich bedreigd voelen in hun veiligheid. Dat zij hier zijn, maakt mij bewust, dat de problemen hier vaak maar betrekkelijk zijn. Het verandert mijn kijk op de wereld. En ik bewonder deze mensen om hun veerkracht, hoe zij in het leven staan en bijvoorbeeld ook nog gewoon kunnen lachen.” Behalve de voorlichting over de procedure biedt de juridisch voorlichter ondersteuning bij de asielaanvraag naar de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND). Dat is op vrijwillige basis. Er is geen verplichting. Soms volgen er meerdere gesprekken. De vrijwilliger kan soms ook daadwerkelijk iets extra’s bieden. Lenie geeft een voorbeeld. “Er was een man, die met de dood bedreigd was middels een fatwa. Een fatwa is een vrijbrief voor geweld. Een bewijs hiervan zou zeker van invloed kunnen zijn op de beslissing van de IND. De vader van de man zou vanuit het land een bewijsstuk kunnen leveren. Helaas was het telefoonnummer van de vader maar gedeeltelijk bekend. Na verschillende sessies samen puzzelen werden de laatste vier cijfers van het nummer gereconstrueerd. Vervolgens stuurde de vader een foto van de Fatwa toe. “ Het team van vrijwilligers kan versterking goed gebruiken. Het gaat om een of twee dagdelen per week. Voorkennis is niet vereist. Je begint met een inwerkprogramma om wegwijs te raken in de asielprocedure. Ook kun je gebruikmaken van het uitgebreide trainingsaanbod van Vluchtelingenwerk Nederland.

vrijwilliger vrijwilligerswerk